काठमाडौं । पर्वत जलजला–८ स्थायी घर भई हाल चितवन रत्नगर–५ मा बसोबास गर्दै आएका मने दमाईले पर्वतको आफ्नो पुर्खौली जग्गा वडा जनप्रतिनिधि (पर्वत, जलजला गाउँपालिका–८ का वडा अध्यक्ष) हरिविकास जिसीले कब्जा गरेको आरोप लगाएका छन् ।
मंगलबार पत्रकार सम्मेलन गर्दै दमाईले यस्तो गुनासो गरेका हुन् । उनले भने, ‘मेरो बुवा–आमा कान नसुन्ने, लाटालाटी हुनुहुन्छ, उहाँहरुलाई झुक्याएर जिसीले सम्पत्ति कब्जा गरेको छ । तर, त्यो जग्गाको जग्गाधनी पुर्जा अहिले पनि मेरो आमाको नाममा छ ।’ जिसीले ९ आना २ पैसा २ दामको जग्गा कब्जा गरेको दमाईले सुनाए ।
उनले कब्जा गरेको आफूहरुको जग्गा पटक–पटक फिर्ताको लागि आग्रह गर्दा उल्टै जिसीले शक्तिको दुरुपयोग गरेर धम्क्याउने गरेको पनि आरोप लगाए । दमाईले थपे, ‘मैले हाम्रो जग्गा फिर्ता गर भनेर बारम्बार आग्रह गर्दा पनि उनले यो जग्गा मैले तेरो बुवासँग पैसा दिएर किनेको भन्दै धम्क्याउने गरेको छ । तर, मेरो बुवासँग पैसाको कारोबार गरेको मलाई थाहा छैन् ।’
दमाईको बुवा चन्द्रे दमाईको २०५५ सालमै निधन भइसकेको छ भने आमाको अवस्थापनि निकै नाजुक रहेको जनाइएको छ । उनका अनुसार आमा हाल थला परेर ओछ्यान परेकी छिन् । दमाई स्वयम पनि शारीरिक अपाङ छन् । जिसीले २०४४ सालदेखि नै उक्त जग्गा कब्जा गरेको उनको आरोप छ ।
२०७२ साल जेठ १ गते जिल्ला प्रशासन कार्यालय पर्वतमा उक्त जग्गा विवादबारे दुवै पक्षबीच छलफल भएको र उक्त छलफलमा आफ्नो बुवासँग जग्गा किनेको प्रमाण जिसीले पेश गर्न नसकेको सुनाए । दमाईले भने, ‘जिल्ला प्रशासन कार्यालयको छलफलमा जिसीले जग्गा किनेको कुनै प्रमाण पेश गर्न सकेनन्, बरु मेरो बुवाले चिया, चिनीलगायतका सामान लिएको भनेर कपाली नामका ९ हजारको तमसुकको प्रतिलिपि चाहीँ देखाए, मैले यदि साँच्चिकै मेरो बुवाले चिया, चिनीको लागि पैसा लिएको हो भने म नेपाल सरकारको प्रचलित ब्याजअनुसार साँवा र ब्याज नै चुक्ता गर्न तयार छु भनेको थिएँ । तर, उसले मानेनन । उसको नियत भनेको नै हाम्रो जग्गा कब्जा गर्ने देखियो ।’ सरकारले यसबारेमा सत्य, तथ्य छानबिन गरी दोषी जिसीमाथि कारबाही गर्दै आफूहरुलाई न्याय दिनुपर्ने दमाईको माग छ ।
दमाईले जारी गरेको प्रेस विज्ञप्तीमा भनिएको छ, ‘यसबारेमा मैले पटक पटक जिल्ला प्रहरी कार्यालय र जिल्ला प्रशासन कार्यालयमा न्यायका लागि निवेदन गरें । जिल्ला प्रशासन र प्रहरी कार्यालयसमेतले पटक पटक पहल गर्ने प्रयास गरेका थिए । ताकेता गर्ने क्रममा जिल्ला प्रशासन कार्यालयले २०७२ जेठ ५ गतेको मितिमा पत्र संख्या ०७१, ०७२ चलानी नम्बर ३५७२ को पत्र काटिएपनि वडा अध्यक्ष जिसीले जग्गा फिर्ता गर्न तयार नभई उल्टै धम्की दिने काम भएको छ ।’
उनले आफ्नो परिवारको नाममा कहीँ कतै एक टुक्रा पनि जग्गा जमिन नभएको जिकिर गरे । दमाईले भने, ‘स्थानीय सरकारका जिम्मेवार व्यक्ति तथा धौलागिरी बस व्यवसायी समितिका सचिव समेत रहेका शक्तिशाली र धनि व्यक्तिले म जस्तो दलित, गरिव र शारिरीक रुपमा कमजोर रहेको व्यक्तिप्रति अलिकति पनि मानवीयता नदेखाई घर जग्गा गैरकानूनी रुपले उपयोग गर्नु भनेको संविधान र कानून विपरित छ ।’
कार्यक्रममा तिलक परियार, गणेश बिक, रणेन्द्र बराईली र दिनेश भुषालले पीडित दमाईले न्याय पाउनुपर्ने धारणा राखेका थिए । उनीहरुले आफ्नै वडाअध्यक्षले यसरी अन्याय गर्नु गलत भएको भन्दै पीडितको पक्षमा आफूहरुले वकालत गर्ने र आवाज बुलन्द पार्ने प्रतिबद्धता जनाए । पर्वत जिल्लाले थुप्रै छुवाछुतका विरुद्धमा संघर्ष गरेर इतिहास रचेको सुनाउँदे उनीहरुले पर्वतमै यस्तो भएको छ भने अन्य जिल्लामा झन कति अन्याय भएको होला ? भन्दै प्रश्न समेत तेर्साए ।
परियारले दमाई अहिले ठूलो पीडामा भएको सुनाए । उनले भने, ‘उहाँमाथि अन्याय भयो । यस्ता गलत कामहरु त पञ्चायत कालमा हुन्थे । ३ सय दिएर तीन हजारको तमसुक बनाएर जीवनभर हलो जोत्न लगाउँथे । तर, आज त्यसको निरन्तरता नयाँ ढंगबाट भएछ । उहाँलाई परेको अन्यायको विरुद्धमा हामी सशक्त भएर उभिन्छौं ।’
