
कृष्णहरि बास्कोटा नेपाल र भारतबीचको खुल्ला सीमानाका कारण नेपालको अर्थतन्त्रमा कुन हदमा क्षति पुगिरहेको छ ? भनी अध्ययन गरिएको छैन् । एकपटक नेपाल र भारतका दुईजना अर्थशास्त्रीले संयुक्तरुपमा गरेको अध्ययन अनुसार नेपाल भारतबीच ५२ प्रतिशत बैधानिकरुपमा र ४८ प्रतिशत अबैधानिक...
कृष्णमणि पराजुली रेमिटान्स अंग्रेजी शब्द भए पनि नेपाली भाषामा निकै सहज र सबैले बुझ्ने भएको छ । एक प्रकारले यो नेपालीकरण भइसकेको छ । विप्रेषणभन्दा त्यति सहज नहोला तर रेमिटान्सभन्दा सबैले बुझ्न सक्दछन् । विदेशमा बस्नेहरुले आर्जन गरेर कमाएको रकम स्वदेशमा पठाउने पैसा विप्र...
काठमाडौं । सवारी साधनको चालक अनुमति पत्र (लाईसेन्स) निकाल्ने क्रममा प्रयोगात्मक परीक्षा (ट्रायल) दिँदाका हरेक मानिसका आ–आफ्नै सास्ती र पीडा छन् । सवारी चालकहरुको साथमा लाइसेन्स हुने र नहुने कुराले ठूलो अन्तर राख्दछ । सवारी साधन चलाउन जतिसुकै सिप...
विनायक शाह । नेपालमा व्यावसायिक रुपमा होटल उद्योगको सुरुआत २००७ सालमा प्रजातन्त्र आएपछि भएको हो । त्यसअगाडि काठमाडौं आउने तीर्थयात्रीहरुका लागि धर्मशाला हुन्थे । ती धर्मशाला नै परम्परागत होटल वा बासस्थान थिए । सन् १९५१ मा महेश्वर शमशेरले ललितपुरको जा...
बीमा क्षेत्रले देशका गाउँगाउँमा छरिएर रहेको पुँजीलाई एक ठाउँमा ल्याउने काम गरिरहेको छ । गाउँगाउँमा विभिन्न आयस्रोतबाट आर्जन हुने रकमलाई बीमाले एउटै डालोमा जम्मा पार्न सघाउँदै आएको छ । त्यसरी एउटै डालोमा आएको पैसा भनेको कम्पनीहरुद्वारा बीमाशुल्कवापत् संकलन भएको रकम ...
ध्रुव थापा नेपालको सिमेन्ट उद्योगमा निजी क्षेत्र प्रवेश गरेको दुईदशक भयो । सुरूमा निजी क्षेत्रले लगानी गर्दा भारतबाट क्लिंकर ल्याएर ग्रान्डिङ (सिमेन्ट बनाउने र प्याकेजिङ) गर्ने उद्योग स्थापना भएको थियो । तर निजी क्षेत्रको प्रवेशपछि सिमेन्ट उत्पादनमा नेपाल आत्मनिर्भर बनेको छ...
डा. गुणाकर भट्ट । नेपालको अर्थतन्त्र व्यापक संरचनात्मक सुधारको पर्खाइमा रहेको छ । सम्हाल्नै कठिन व्यापार घाटा, वढ्दो वैदेशिक ऋणभार र बचत एवम् लगानीबीचको अन्तरले आर्थिक वृद्धि तथा दिगो आर्थिक विकासका लागि आवश्यक पर्ने पुँजी जुटाउने चुनौती थपिएको छ । एक दशक अगाडि...
नेपालको अहिले मुद्दा आत्मनिर्भर बन्ने नभएर परनिर्भरतालाई कसरी घटाउने भन्ने हो । नेपाललाई अहिले कम्तीमा पनि आयात र निर्यातबीचको सन्तुलन चाहिएको हो । बितेको एक–डेढ सय वर्षमा जसरी व्यवसायको व्यवस्थापन गरियो, त्यसलाई केलाउँदा एउटा निष्कर्ष के निकाल्न सकिन्छ भने&nda...
– पवनकुमार गोल्याण । कृषि नेपाली अर्थतन्त्रको मेरुदण्ड हो । यस क्षेत्रको समुन्नतिबिना देशको अर्थतन्त्र बलियो हुन सक्दैन । किन त ? यसको तथ्यांकलाई हेरौं– गत आर्थिक वर्षमा नेपालको कृषि क्षेत्रमा बैंक तथा वित्तीय संस्थाले ३ खर्ब ८८ अर्ब लगानी गरे । य...
– सुशील भट्ट । समृद्ध नेपाल निर्माण हाम्रो लामो समयदेखिको अभियान हो । आर्थिक उन्नति भए मात्र समृद्धि हासिल हुन्छ । आर्थिक–सामाजिक उन्नतिका लागि पूर्वाधार विकास अपरिहार्य छ । यसका लागि सरकारी लगानीका अतिरिक्त निजी क्षेत्रको परिचालन अपरिह...
शेखर गोल्छा नेपालमा आत्मनिर्भर अर्थतन्त्रको बहस बेलाबेलामा हुने गरेको छ । पछिल्लो समय भूकम्प, नाकाबन्दी र कोभिड–१९ को महामारीका बेला यसको चर्चा बढी भयो । आत्मनिर्भताको बहस समस्या पर्दा गर्न थालिन्छ र समाधान हुँदै जादा बिलाउँदै जान्छ । वर्तमान विश्वमा पू...
पदम भण्डारी सरकारले आगामी २०७९ मंसिर ४ गते एकै चरणमा प्रतिनिधिसभा र प्रदेश सभाको चुनाव गर्ने निर्णय गरेको छ । प्रतिनिधि सभाका लागि १६५ निर्वाचन क्षेत्र र सात प्रदेशका ३३० प्रदेशसभा निर्वाचन क्षेत्रमा प्रत्यक्ष चुनाव हुनेछ । चुनावको मिति टुंगो लागेपछि राजनीतिक दलहरु र ...
रमेश घिमिरे म कोषले स्थापनाको ४८ बर्ष पूरा गरी ४९ औँ वर्ष प्रवेश गर्दासम्म हासिल गरेका मुख्य उपलब्धीहरुबारे संक्षेपमा चर्चा गर्न चाहन्छु । वि।सं। २०३१ साल असोज ४ गते यस कोषको स्थापना हुँदा रु ३० लाखको मात्र चुक्ता पूँजी थियो भने स्थापनाकालमा नेपाल राष्ट्र बैंकले त...
कृष्णहरि बास्कोटा नेपालीको महान् चाडपर्व दशैं, तिहार, छड लगायतका पर्वहरु नजिकिदै छन् । यस्ता अवसरमा कृत्रिम मूल्यवृद्धि गर्ने, कालोबजारी गर्ने, गुणस्तरहीन सामान बिक्री गर्ने, तौल घटाएर बिक्री गर्ने, नक्कली वस्तु एवं सडेगलेका मालसामान बिक्री गर्ने अवान्छित तत्वहरु सल्बलाउँछन् ...
पदम भण्डारी वि.सं. २०४५ सालभन्दा पहिले नेपालको मूख्य आर्थिक गतिविधि कृषि थियो । २०४५ को मध्येदेखि र २०६० को दशकदेखि अधिकरुपमा जीविकोपार्जनका विकल्पहरू अप्रत्याशित रुपमा परिवर्तन भयो। अधिकांश शिक्षित यूवा नेपालमा कृषिमा लाग्नुभन्दा रोजगारीका लागि विदेश पलायन भए । प्...
ज्यो. गुरु दिवाकर पन्त भन्नका लागि त नेपाल कृषिप्रधान मुलुक हो । यही नारा घोकेर अनगिन्ति बक्तृत्वकला विजेताहरु अहिले सचिवदेखि उच्चअधिकृत भएका छन् । कतिपय अवकाशको जीवन अमेरिका, अष्टे«लिया, क्यानडा, युरोपतिर रहेका आफ्ना छोराछोरीका साथमा बिताउँदै होलान । कतिपय...
पदम भण्डारी राजनीतिक अर्थतन्त्र भनेको चीजहरू किन त्यस्तै छन् र त्यसरी नै छन् भनेर बुझ्नको लागि एउटा दृष्टिकोण हो । कुनै पनि प्रणाली चाहे तिनीहरु औपचारिक एवं अनौपचारिक संघ संस्थाहरु हुन वा व्यक्ति तथा शक्तिहरु र प्रोत्साहनहरुले कसरी कार्यसम्पादनमा योगदान पुर्याउँछन् भन्...
कृष्णहरि बास्कोटा कोभिड संक्रमण लगायतका कारण अर्थतन्त्रका सूचकहरु खस्किएका छन् । यसबाट विदेशी मुद्राको संचिति पनि घटेको छ । जस्का कारण नेपाल सरकारले कुरकुरे, लेज, मदिरा, सुर्तीजन्य बस्तु, हिरा, स्मार्ट फोन, रंगिन टिभी, जिप कार भ्यान, खेलौना, तास लगायतको आयातमा गरेको ...
कुमार दाहाल निजामती सेवा इतिहासकै सबैभन्दा अप्ठ्यारो अवस्थामा छ। निजामती सेवाका सिद्धान्त, व्यवहार, संस्कृति, प्रवृतिमा नै अहिले प्रश्नचिन्ह छ । संघीयता कार्यान्वयनको आधि दशक बितेको छ । स्थानीय सरकारको पाँच वर्ष सकियो । संघ, प्रदेश संसदको चुनाव तोकिएको छ । तर स्थायी सं...
मनोज ज्ञवाली बैकिङको निक्षेप रकममा अपेक्षित सुधार भएको छैन् । गत आर्थिक वर्षको आषाढ महिनामा अपेक्षित रकम निक्षेपमा थप भएन भने यस आर्थिक वर्षको पहिलो महिनामा गत वर्षहरुभन्दा बढिले निक्षेप घट्यो । सरकारले आर्थिक वृद्दिदर आठ प्रतिशत राख्यो अनी मौद्रिक नीतिले पनि सकारात्मक अ...
कुमार दाहाल नेपालमा भ्रष्टाचारलाई अवसरको रुपमा लिइन्छ। अवसर त्यतिखेर प्राप्त हुन्छ जब कानुन कमजोर बन्छ। निर्वाचन महँगो हुन्छ। पद्दती अस्थिर बन्छ। न्यायालय स्वतन्त्र हुँदैन् । कर्मचारीतन्त्र निरीह बन्छ । नेता, प्रशासक, व्यापारी, व्यवसायी ,समाज, पत्रकार ,कर्मचारी सबै यो अवसरमा मग्...
कुमार दाहाल २०४९ सालपछि कर्मचारीले संगठित हुने अवसर पाए । २०४७ को संविधानपछि देश प्रजातान्त्रिक भयो । कर्मचारीले पनि प्रजातान्त्रिक अधिकारको उपयोग गर्न पाए । २०४९ पछि कर्मचारीतन्त्र पूरै राजनीतिमा विभाजित भयो । कर्मचारीतन्त्र र राजनीति छुट्टिएन । सरुवा, बढुवा, नियुक्त...
नेपालले १९९० को दशकको प्रारम्भमा विश्व व्यापार संगठन (डब्लुटीओ)मा आवद्ध भएर आर्थिक उदारीकरणको सुरुवात गरेको थियो । देशको अर्थतन्त्रको विकास गर्ने दृष्टिले प्रमुख भूमिकामा निजी क्षेत्रको संलग्नता रहन्छ र यसका आधारमा राज्यले सहजकर्ता र नियामकको भूमिका खेल्दा निजी क्षेत्र स्वदे...
कृष्णहरि बास्कोटा नेपाल सरकारले आन्तरिक र बाह्य लगानी आकर्षणका लागि विशेष पहल गरिरहेको छ । विशेषगरी मुलुकलाई औद्योगिकीकरणमा रुपान्तरित गर्न, मुलुकभित्र उपलव्ध सीप, प्रविधि र कच्चा पदार्थको प्रयोग गर्न तथा रोजगारीको अवसर बृद्धि गर्न लगानीको लागि पहल गर्नुपरेको हो ...
राजनीति परीक्षणको चेपुवामा नेपाली अर्थतन्त्र २०४५ सालतिर नेपालमा गरिबीको रेखा ४२ प्रतिशत र बेरोजगार ३० प्रतिशतभन्दा माथि थियो । विकासमा असन्तुलन, उच्च आयात घाटा कुपोषण, भोकमरी उच्च थियो । त्यतिखेर यसको सबै दोष पञ्चायत र राजतन्त्रमाथि लाग्यो । राजतन्त्र फालेपछि देश प...