अर्थतन्त्र ९९ प्रतिशत चलायमान भइसक्यो, एक प्रतिशत मात्रै बाँकी छः अर्थमन्त्रीका सल्लाहकार

काठमाडौं । अर्थ मन्त्रालयका वरिष्ठ आर्थिक सल्लाहकार डा. सुरेन्द्र उप्रेतीले नेपालको आर्थिक वृद्धिदर ६ प्रतिशतभन्दा माथि हुने दावी गरेका छन् । शनिबार राजधानीमा आयोजित एक कार्यक्रममा उनले तथ्याङ्क विभागले आर्थिक वृद्धिदरमा प्रक्षेपण गरेको भन्दा बढी हुने जिकिर गरेका हुन् । उप्रेतीले अहिले मुलुकको अर्थतन्त्र सही दिशामा रहेको पनि दावी गरे । 

उनले अर्थतन्त्रको बाह्य क्षेत्र र मुद्रास्फीतिमा दबाब रहेको स्वीकार गर्दै यो समस्या चाँडै समाधान हुने दावी समेत गरे । उनले कोरोना महामारीपछि बैंक तथा वितीय संस्थाहरुबाट उच्च कर्जा लगानी हुँदा पनि अहिले अर्थतन्त्रमा केही समस्या देखिएको बताए । 

उप्रेतीले चालु आर्थिक वर्षमा ६.५ प्रतिशत मूल्यवृद्धि हुने अनुमान भएपनि रुस र युक्रेनको युद्धको कारणले ७.१ प्रतिशतको मूल्यवृद्धि भएको बताए । उनले सरकारले आगामी आर्थिक वर्षको बजेट कृषि, उत्पादन रोजगारीमा केन्द्रित हुने बताए । 

उनले बाह्य क्षेत्रमा सन्तुलनमा ल्याउनको लागि भए पनि अबको बजेटमा कृषि, रोजगारी र उत्पादनमूलक क्षेत्र केन्द्रित हुनु आवश्यक रहेको बताए । उप्रेतीले भने, ‘हामीले यस वर्षको नीति तथा कार्यक्रम बजेटमा केही फन्डामेन्टल पक्ष आधारभूत नीतिगत व्यवस्थालाई पुनरविचार गर्नुपर्ने आवश्यकता आएको छ । अब देश संधै आयातमा निर्भर भएर चल्नेवाला छैन । उत्पादन सँगै रोजगारी देशभित्र नै सिर्जना गर्न सकिएन भने समृद्धिको सपना पूरा गर्न सकिदैन । विल्कुलै सकिदैन । त्यसैले अबको कार्यक्रममा आफ्नै तुलानात्मक लाभका क्षेत्रहरु छन् । तिनीहरुको गहिरो रुपमा अध्ययन गरेर व्यापक ध्यान दिनुपर्छ । यस्तो बजेट बनाउन आवश्यकता छ ।’ 

उनले थपे, ‘हाम्रो अहिले अर्थतन्त्रमा सबै कुरा एक किसिमले ठिक ठाक जस्तै देखिन्छ । तर दुईवटा चाप अलि बढी नै छ । कोरोना महामारीमा सुस्त रहेको अर्थतन्त्र कोरोना महामारीपछि अर्थतन्त्र चलायमान भयो । विश्वमा कोरोना महामारीपछि नेपालको अर्थतन्त्रमा तीव्र रुपमा चलायमान भयो । तीन महिनाअघि नै ९८ प्रतिशत उद्योगहरु पूर्णरुपमा सञ्चालनमा आए ।  देशको अर्थतन्त्रभन्दा नेपाल छिट्टै पुनरुत्थानको गतिमा गयो । त्यसले केही वाह्य क्षेत्रमा दबाब पुग्यो । अर्थतन्त्र ९९ प्रतिशत चलायमानमा गइसकेको छ । एकैपटक चलायमान हुन खोज्दा बाह्य क्षेत्रमा दबाब देखिएको छ ।’ 

उप्रेतीले कृषि क्षेत्रमा नेपाल खस्किँदै गएको स्वीकार गरे । । उनले भने, ‘गत वर्ष ३ खर्ब २५ अर्बको कृषिजन्य वस्तुको आयात भएको थियो । यो समस्या नै हो, अब कृषिमा फरक नीति र कार्यक्रम हुनै पर्छ, उत्पादनमा आधारित अर्थतन्त्र नीति अगाडि बढाएर रोजगारीलाई सपोर्ट गर्ने कार्यक्रम ल्याउनै पर्छ, बजेट यिनै क्षेत्रमा प्राथमिकतामा राखेर आउँछ । हाम्रो आर्थिक वृद्धिदर ५.८४ होइन त्यो भन्दा बढेर ६ प्रतिशत भन्दा माथि जान्छ । अहिलेको अर्थतन्त्रले हामीले उत्पाहित बनाएको छ ।’