लेखापरीक्षण ढिलो गरेकोमा बीमा संस्थानका अभिकर्ता र कर्मचारीको आलोचना, प्रशासक मौन

काठमाडौं । सरकारी स्वमित्वमा रहेको राष्ट्रिय बीमा संस्थानले आफनो ५६ औं वर्षिकोत्सव सम्पन्न गरेको छ । वार्षिकोत्सवको अवसरमा बिहीबार आयोजित कार्यक्रममा लामो समयदेखि लेखापरीक्षण सम्पन्न गर्न नसकेको भन्दै कर्मचारी र अभिकर्ताहरुले समेत आलोचना गरे । 

विगतमा नेपाल बीमा प्राधिकरण र अर्थ मन्त्रालयको चर्को आलोचाना खेप्दै आएका संस्थानका प्रशासक कवि पाठकले यस पटक भने कार्यक्रममा कर्मचारी र अभिकर्ताको लामो गुनासो र असन्तुष्टि सुनेर मात्रै बसे । प्रतिक्रिया दिन चाहेनन् । संस्थानको बार्षिकोत्सवमा प्रमुख अथितिको रुपमा बोलाइएका अर्थमन्त्री र प्राधिकरणका अध्यक्ष देखिएनन् । 

राजस्व सचिव घिमिरेले सरकारी विद्यालयहरुले राम्रो ख्याती कमाउन थालेको बेलामा बीमा क्षेत्रले पनि त्यसलाई आत्मसाथ गर्नुपर्ने बताए । उनले भने, ‘बीमा संस्थानले लामो इतिहास बोकेको छ । अहिलेको अवस्थामा बीमा संस्थान एक्लो छैन् । प्रतिस्पर्धीहरु बढेका छन् । अब बीमा संस्थानले दायाँ बायाँ पनि हेर्नुपर्छ । यो संस्थानलाई समयले दिएको चुनौती पनि हो ।’ 

घिमिरेले बीमा क्षेत्रलाई प्रविधिमैत्री बनाउन आवश्यक रहेको बताउँदै संस्थानले निराश हुनुभन्दा पनि प्रतिस्पर्धा गर्नुपर्ने बेला आएको बताए । 

प्राधिकरणका निर्देशक सुशीलदेव सुवेदीले नेपालले बल गरेर तत्कालिन समयमा बीमा संस्थानको स्थापना गरेको स्मरण गर्दै पुनः संस्थानलाई पहिलेको जस्तै सबल अवस्थामा फर्काउन जरुरी रहेको बताए । उनले भने, ‘राज्यको लगानी भएको कम्पनी बचाउँदा भूकम्पको बेलामा नेपाल टेलिकम र रेडियो नेपालले जस्तो सेवा पाइन्छ । संकटको बेलामा सरकारी संस्थानले सेवा दिन्छन् । त्यसैले संस्थानलाई सुधार गरौं । प्राधिकरण यसमा सकारात्मक छ ।’

संस्थानका प्रशासक कवि पाठकले बीमाको पहुँच ४१ प्रतिशत जनतामा पुग्दा कुल ग्राहस्थ उत्पादनमा बीमाको योगदान ३.६७ प्रतिशत रहेको जानकारी दिए । प्रशासक पाठकले मुलुकको समग्र अर्थतन्त्रका लागि बीमा क्षेत्र पनि बलियो आधारस्तभ रहेको र बीमा संस्थानको जीवन बीमा कोषमा ४५ अर्ब ९१ करोड रुपियाँ जम्मा भएको बताए । 

राष्ट्रिय बीमा संस्थान कर्मचारी युनियनका अध्यक्ष शम्भू ढुंगानाले अभिकर्ताहरुको क्षमता विकास अपरिहार्य रहे पनि संस्थानले त्यसमा चासो नदिएको गुनासो गरे । उनले अभिकर्ताहरुको बीमा क्षेत्रको औजार भए पनि उनीहरुको उचित प्रयोग नभएको बताउँदै बीमा संस्थानलाई प्रेसर, सुगर हुँदै अब मुटुकै समस्या देखा पर्न थालेको बताए । संस्थानभित्रै अभिकर्ताबाट बीमा क्षेत्रको विकृति सुरु भएको ढुंगानाको भनाई छ । 

संस्थानका पूर्वकर्मचारीहरुले पनि बीमा संस्थानको वर्तमान समस्याहरुको दीर्घकालिन समाधान हुनुपर्ने बताउँदै पाँच प्रतिशत शेयर स्वामित्व पूर्वकर्मचारीहरुलाई दिनुपर्ने बताए ।  

संस्थानका कर्मचारी मनोज गौतमले लेखापरीक्षण नै मुख्य समस्या भएकाले यसको समाधानका लागि संचालक समिति, बीमा प्राधिकरण तथा अर्थ मन्त्रालय गम्भीर हुनुपर्ने बताए । 

कार्यक्रममा बीमा संस्थानका सवारी चालक मनिस श्रेष्ठ, अभिकर्ता हरिशरण शिवाकोटी, मनकुमारी निरौला रेग्मी, राजन रिमाललगायतलाई सम्मान पत्र प्रदान गरिएको थियो । त्यस्तै, उत्कृष्ट कार्य सम्पादन गर्ने संस्थानका चार वटा शाखासहित सह व्यवस्थापक शारदा पाण्डे लोहनीलाई समेत विद्यावारी गरेको भन्दै प्रसंशा पत्र प्रदान गरिएको थियो ।