असी प्रतिशत अनुदान दिएको कृषि बीमालाई कम्पनीहरुले उपेक्षा गरेर नाफाको पछि दौडिएः समिति

काठमाडौं । कृषि बीमामा सरकारले पर्याप्त अनुदान दिँदा पनि बीमा कम्पनीहरूले कृषि बीमामा पर्याप्त ध्यान नदिएको बीमा समितिले औंल्याएको छ । अहिले कृषि बीमाका लागि सरकारले ८० प्रतिशत अनुदान दिएको र सो अनुदान रकम पर्याप्त भए पनि त्यसलाई कम्पनीहरूले आफ्नो प्राथमिकतामा नराखेको समितिका अध्यक्ष सूर्य सिलवालको भनाई छ । 

एकातिर ३३ प्रतिशत बीमा पहुँच पुर्याउनुपर्ने बीमा समितिलाई बाध्यता छ । तर ठूलो हिस्सा रहेको कृषि बीमाको पुहुँच अपेक्षितरुपमा बढ्न नसक्दा सिलवाल चिन्तित छन् । उनले कर्पोरेट नेपालसँग भने, ‘अहिले सरकारले कृषि बीमामा लागि दिएको अनुदान रकम पर्याप्त छ । तर अनुदान रकम राम्रो भए पनि कम्पनीहरूले सोहीअनुसार काम गरेका छैनन् ।’

उनी भन्छन्, ‘अहिले कृषि बीमाबाट आर्जन हुने नाफा त्यही दुई प्रतिशत  त होला अनि कुन कम्पनीले त्यसका लागि काम गर्छन् त ।’ अन्य बीमा व्यवसायका लागि भने कम्पनीहरूले मरिहत्तै गर्ने कम्पनीहरु कृषि तथा पशुपंक्षी बीमा चाहीं किन पर्याप्त ध्यान दिन्नन् ? भन्दै समितिले कृषि बीमा तछाडमछाड गरेर लिने व्यवसायमा पर्दैन भनेको छ ।

पछिल्लो समय बेमौसमी बर्षा र बाढीका कारण देशका विभिन्न स्थानमा ठूलो जनधनको क्षति भएको अवस्था छ । बीमा समितिले उक्त क्षतिका लागि सरकारले दिएको राहतमा मात्रै नागरिक भर पर्नुपर्ने बाध्यता रहेकाले त्यता समस्यामा बीमाको साथ लिन अनुरोध गरेको छ । 

बीमा चेतना बढाउने कुरा सुन्दा सामान्य लागे पनि प्राकृतिक विपत्ति र दूर्घटनाको अवस्थामा यसको महत्व निकै धेरै हुने सिलवालको भनाई छ । अधिकांश क्षतिमा आर्थिक पाटो नै महत्वपूर्ण हुने र बीमाले त्यसमा मद्दत गर्ने भएकाले यसको महत्व धेरै रहेको उनले बताए । 

अबको बजार भनेको कृषि तथा पशुपंक्षी बीमा नै भएकाले पनि कम्पनीले त्यसलाई प्राथमिकतामा राख्नुपर्ने समितिको ठहर छ । अझै पनि ग्रामीणस्तरमा बीमाबारे सचेतनाको निकै कमी छ । बीमा कम्पनीहरूले ग्रामीण भेगमा पनि बीमा चेतना बढाउन जरूरी रहेकोमा जोड दिँदै आएका छन् । समितिले नागरिकमा सोही चेतना बढाउन अहिले विभिन्न स्थानीय तहसँग अन्तक्रिया गरिरहेको छ ।

अब बीमा कम्पनीले बीमालाई नाफामूखी मात्र बनाउनेभन्दा पनि सेवामूखी बनाउन जरूरी रहेको सिलवाल बताउँछन् । उनी भन्छन्, ‘बीमा भनेको त व्यवसायिक प्रयोजनको लागि मात्रै होइन् । सेवाको हिसाबले पनि त्यत्तिकै महत्वपूर्ण हुन्छ । अब फाइदाका लागि मात्रै बीमा गरेर हुँदैन् । आर्थिक अवस्था  कमजोर भएका जनताले समेत महशुस गर्न पाउने हिसाबले बीमा गर्नु जरूरी छ ।’