‘सन् २०५० सम्म ४० हजार मेगावाट विद्युत उत्पादन गर्ने र त्यो आफै खपत गर्ने योजना चाहिएको छ’

काठमाडौं । नेपाली कांग्रेसका महामन्त्री गगन थापाले नेपालको क्लिन इनर्जी भारतलाई बेच्दा डर्टी इनर्जीको भन्दा फरक मूल्य पाउँदैनौं भने नेपालसँग बिजुली बेच्ने क्षमता नरहनसक्ने बताएका छन् । 

पुल्चोक इन्जिनियरिङ क्याम्पसको हाइड्रो इन्जिनियरिङ कार्यक्रमले बिहीबार आयोजना गरेको विद्युत खपत र व्यापारः संभावना र चुनौति विषयक छलफल कार्यक्रममा उनले वृहतरुपमा नेपालको उर्जा सुरक्षाको कुरा नगरी विद्युत व्यापारको मात्रै कुरा गर्न सक्दैनौ भन्दै उर्जा सुरक्षाको कुरा गर्दा राष्ट्रिय सुरक्षा, अर्थ–राजनीति, नाफा–घाटाको कुरा पनि आउने बताए । 

थापाले नेपालका निजी क्षेत्रका उर्जा उत्पादकहरु अहिलेको जसरी नै कन्टिन्जेन्सी प्लान (आकस्मिकताको योजना)मा चल्ने, कतिपयको आयोजनाको वित्तीय लगानी नहुने र डुब्दै जाने भनेको देशको लगानी डुब्ने हो भने । बैंकको वा निजी क्षेत्रको लगानी भनेको पनि जनताकै लगानी भएको उनको तर्क छ । 

जलवायु परिवर्तन आदि कारणले जलविद्युत आयोजनाहरुको विकासमा परेको असरका बारेमा विश्वविद्यालयहरुमा बहस हुनु जरुरी रहेको थापाले बताए । अहिले अध्ययन गर्नेहरु नै भोलि नीति निर्माण र निर्णय गर्ने तहमा पुग्ने भएकाले विश्वविद्यालय तहमा हुने अहिलेको बहसले सरकार र संसदलाई समेत तान्ने बताए । 

नेता थापाले विद्युत खपत बढाउन घरमा, यातायातमा, उद्योगमा ठूलो माग र संभावना रहेको बताए । उनले अहिलेको माग जम्मा एक हजार आठ सय मात्रै भन्ने कुरा मिलेको छैन् भने । जलविद्युतमा नेपाल विश्वको दोस्रो धनी भन्ने गलत तथ्यलाई सच्याउनु जरुरी रहेको थापाले बताए ।  

उनले विद्युत उत्पादन गर्ने प्राधिकरण र उर्जा मन्त्रालयलाई विद्युत खपत गर्ने जिम्मा पनि दिएको देखिन्छ भन्दै उनले यसरी छोडेर खपत नबढ्ने बताए । साथै, थापाले गुणस्तरीय विद्युतीय सामग्रीहरु बजारमा बिक्रीवितरण गर्न पूर्ण प्रतिवन्ध लगाउनुपर्ने बताउँदै त्योभन्दा अगाडि वितरण प्रणालीको स्तर बढाउनुपर्ने बताए । उनले भने, ‘त्यसपछि मात्रै एलपी ग्यासमा दिएको अनुदान कटौती गर्दा ठिक हुन्छ । त्यसको लागि त राम्रो योजना चाहियो नि । विद्युतीय सामग्रीको प्रयोग बढाउने कुरा पनि त्यही हो ।’

यातायातमन्त्री एकातिर कुँद्ने, आपूर्तिमन्त्री इन्धन भण्डारण र पाइपलाइन बनाइराख्ने, उर्जा मन्त्रालय खपत बढाउने कुरा मात्रै गर्ने कुराले खपत बढ्दैन भन्दै सबै सरोकारवाला निकायले एकीकृतरुपमा काम गर्नुपर्ने थापाले बताए । उनले त्यसका लागि आफूले संसदमा संकल्प प्रस्ताव समेत पटक पटक लगेको बताए । 

उत्पादनमूलक उद्योगहरुमा गुणस्तरीय र भरर्दो विद्युतको ठूलो अभाव रहेको र त्यो कुरामा सुधार नभएसम्म ठूला उद्योगमा लगानी पनि नआउने बताउँदै थापाले भरपर्दो विद्युत आपूर्तिको सुनिश्चितता नगरेसम्म नेपालले ठूला उद्योगमा विदेशी लगानीका लागि मार्केटिङ गर्न नसक्ने बताए ।